Wat zijn voorbehouden opdrachten? Is er daadwerkelijk sprake van een schending van het gelijkheidsbeginsel omdat bepaalde ondernemers worden uitgesloten van de overheidsopdracht? Elke Casteleyn, Advocaat bij Casteleyn Advocaten, biedt in deze blog op constructieve wijze meer inzicht in het ontstaan van de voorbehouden opdracht en laat zien dat deze wel degelijk gerechtvaardigd is binnen het kader van de wetgeving.
Wat is een voorbehouden overheidsopdracht?
Voorbehouden overheidsopdrachten worden door de aanbesteder voorbehouden aan een aantal ondernemingen door een ander deel uit te sluiten. Het belangrijkste om hierbij te weten is dat een dergelijke opdracht gericht is op de maximale tewerkstelling van een bepaalde doelgroep. Het gaat hier enerzijds om mensen met een beperking die geen beroepsactiviteit kunnen uitoefenen in normale omstandigheden. Anderzijds betreft het kansarmen die moeilijk te plaatsen zijn in de arbeidsmarkt. Denk hierbij mensen die wegens leeftijd moeilijk te plaatsen zijn of leden van achtergestelde minderheden of maatschappelijk gemarginaliseerde groepen.
Wat is de voorwaarde om hieraan mee te doen?
Voor deelname aan een voorbehouden overheidsopdracht geldt dat minstens 30% van de werknemers van een inschrijvende onderneming binnen deze doelgroep vallen. Dit betekent dat enkel zogenoemde sociale ondernemingen in aanmerking komen voor deze voorbehouden overheidsopdrachten. De aanbesteder moet altijd nagaan of de inschrijvers zich voldoen aan de voorwaarden.
Reguliere ondernemers vinden dat er bij voorbehouden overheidsopdrachten sprake is van een schending van het gelijkheidsbeginsel, doordat zij uitgesloten worden van deelname. Ook vinden zij het vaak niet eerlijk dat sociale ondernemingen wel mogen meedingen naar reguliere overheidsopdrachten. Toch gaat de wet- en regelgeving omtrent voorbehouden overheidsopdrachten niet in tegen het gelijkheidsbeginsel.
Voor voorbehouden opdrachten is het belangrijk dat de aanbesteder zich de vraag stelt of de specifieke opdracht wel beschikbaar is en uitgevoerd kan worden binnen de sociale economie. Sociale ondernemingen zijn vaak kleiner dan reguliere bedrijven en over het algemeen ook minder flexibel. Kunnen zij de omvang van de opdracht aan? Hoeveel tijd is er nodig voor hen om een offerte in te dienen? Organiseer desnoods eerst een marktverkenning, om zo meer informatie te krijgen over de sociale ondernemingen die geschikt zijn voor de uitvoer van de opdracht en hoe deze te werk gaan.
Een plaatsingsprocedure bij voorbehouden opdrachten is hetzelfde als voor andere overheidsopdrachten. Indien de opdracht onder de EU-drempel valt is een mededingingsprocedure met onderhandeling (MPMO) mogelijk. Lees in deze blog meer over deze specifieke procedure.
